نه به فیلترینگ؛ ۵۸ درصد از مردم مخالف اعمال محدودیت‌های اینترنتی هستند

از میان جمعیت استفاده‌کننده VPN ۶۶٫۹ درصدشان از فیلترشکن‌ها و پروکسی‌های رایگان، ۲۵٫۴ درصد از فیلترشکن‌های پولی و ۶٫۳ درصد هم از اکانت فیلترشکن پولی دوستان و آشنایان به‌صورت رایگان استفاده می‌کنند.

موضوع استفاده از VPNهای پولی یکی از مسائلی است که بارها به آن اشاره شده است. گردش مالی سنگین این بازار از یک سو و تحمیل هزینه تهیه فیلترشکن از سوی دیگر، مسائلی بوده‌اند که کارشناسان به آن انتقاد کرده‌اند. «اقتصاد فیلترشکن» ناشی از پرداخت اشتراک قریب یک‌چهارم از جمعیت استفاده‌کننده از فیلترشکن در این گزارش هم مورد اشاره قرار گرفته است.

در متن گزارش در توضیح این موضوع آمده است که یک‌چهارم افرادی که از فیلترشکن استفاده می‌کنند برای استفاده از این ابزار هزینه پرداخت می‌کنند؛ پرداخت این هزینه باعث می‌شود اقتصاد فیلترشکن گردش مالی قابل توجهی داشته باشد که «عملاً این حوزە منفعت-محور را به «سیاهچاله» (Loophole) سیاست‌های حاکمیت مبدل نموده است.» در بخش دیگری از این گزارش نیز این توضیح مطرح شده است:

۵۶٫۴ درصد افرادی که از فیلترشکن استفاده می‌کنند از قطعی‌های مکرر ناراضی هستند. ۵۲ درصد از سرعت پایین فیلترشکن و ۱۹٫۹ درصد از تبلیغات ناخواسته ناراضی هستند. ۱۷٫۸ درصد مشکل عدم امکان اتصال به برخی پلتفرم‌های داخلی را دارند و ۱۴٫۵ درصد با مشکل آسیب به گوشی تلفن همراه مواجه بوده اند. همچنین ۱۰٫۴ درصد موقع استفاده از فیلترشکن ترس از دسترسی به اطلاعات شخصی تلفن همراه دارند.

نکته مهم در خصوص استفاده از فیلترشکن‌ها این است که در حالی هزینه عبور از فیلترینگ به سبد هزینه‌های مردم اضافه شده که اگر هدف از آن کم کردن میزان استفاده از پلتفرم‌های خاصی است، عملاً این هدف محقق نشده؛ چراکه میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های داخلی پیش و پس از فیلترینگ کاهش چشمگیری نداشته است.

یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد میزان استفاده از اینستاگرام پیش از فیلترینگ ۸۰٫۴ درصد بوده که یک سال و نیم پس از فیلتر شد، یعنی اسفند ۱۴۰۲، به ۷۴٫۵ درصد رسیده؛ یعنی میزان استفاده از این شبکه اجتماعی در این مدت فقط ۶ درصد کاهش پیدا کرده است.

تلگرام هم هرچند فیلتر شدنش به هفت سال قبل برمی‌گردد اما پیش از مهر ماه سال ۱۴۰۱ و موج جدید محدودیت‌ها ۷۸٫۲ درصد استفاده داشته که این میزان در اسفند سال گذشته به ۶۰ درصد رسیده است. در میان پلتفرم‌های خارجی فقط واتس‌اپ کاهش استفاده قابل توجهی داشته و از حدود ۹۲ درصد استفاده در دوره پیش از فیلتر شدن به ۶۶٫۳ درصد استفاده در اسفند ۱۴۰۲ رسیده است.